home bouwwerken kroniek personeel overzicht materieel dienstregelingen internationaal verkeer sporenplannen fotocollecties kunst links over deze site
 

Alhoewel de spoorlijn van de NBDS in Büderich ophield en aansloot op het spoor van de CME, was het eindpunt van de meeste treinen station Wesel; in het begin was er niet eens een station in Büderich. Station Wesel was dan geen eigendom van de NBDS, maar van de CME. De CME-lijn naar Venlo werd nauwelijks gebruikt(1, p58), en de CME was dan ook een stuk genegener om de NBDS op haar lijn en station toe te laten dan de SS dat was voor station Boxtel.

Wesel lag aan vier spoorlijnen (2):

- Oberhausen - Wesel - Emmerich (- Arnhem) (1856, km 26,663)

- Haltern am See - Wesel - Büderich - Venlo (1874, km 41,12)

- Wesel - Bocholt (- Winterswijk) (1878, km 0,08)

- Oberhausen - Spellen - Wesel (1912, km 28,9)

Op het hoogtepunt waren er dus vier verbindingen met Nederland: naar Arnhem, Boxtel, Venlo en Winterswijk.

Wesel was vanouds een vestingstad, en het station kwam pal aan de vestingsmuren te liggen. Hierdoor moest het station van hout gebouwd worden, mocht maar een verdieping hebben, en moest binnen een dag af te breken zijn(1, p22). Ook moest de CME de helft van de kosten van een nieuw te bouwen fort opbrengen. Tot aan de opening van de tweede spoorlijn was Wesel een rechttoe-rechtaan station, dat dankzij het garnizoen drukker was dan dat van Essen en Hamm. In oorlogsjaren was meer dan een derde van de verkochte kaartjes voor militairen(1, p25).

In Wesel hebben drie stationsgebouwen gestaan: 1856 - 1878, 1881 - 1945, met uitbreiding in 1912, en 1955 - heden.

De stad Wesel werd in de nadagen van de oorlog door de geallieerden bijna volledig verwoest, maar wonder boven wonder werd het station nauwelijks beschadigd. Toch werd het door brand verwoest, toen reizigers op 25 november 1945 een vuur stookten in de hal om zich aan te warmen(3, p243).

Foto's en afbeeldingen bij Station Wesel

Station Wesel
Station Wesel
1910, km 101,128
Station Wesel

Station Wesel

Station Wesel, 1910, km 101,128 kaart bron: NBDS gedenkboek
Stadsgezicht Wesel
Stadsgezicht Wesel
1910, km 101,128
Stadsgezicht Wesel

Stadsgezicht Wesel

Stadsgezicht Wesel, 1910, km 101,128 bron: NBDS gedenkboek
Station Wesel
Station Wesel
1910, km 101,128
Station Wesel

Station Wesel

Station Wesel op een ingekleurde ansichtkaart.
Station Wesel, 1910, km 101,128 kaart bron: www.wesel.de
Station Wesel
Station Wesel
1920, km 101,128
Station Wesel

Station Wesel

Gezicht op het stationsplein.
Station Wesel, 1920, km 101,128 kaart bron: www.wesel.de
Station Wesel
Station Wesel
1945, km 101,128
Station Wesel

Station Wesel

Station Wesel vlak na de tweede wereldoorlog. De sporen zijn hier al hersteld, het gebouw werd in 1955 vervangen.
Station Wesel, 1945, km 101,128 kaart bron: www.wesel.de
Station Wesel
Station Wesel
1945, km 101,128
Station Wesel

Station Wesel

Station Wesel in mei 1945. Het gebouw en het emplacement zijn danig beschadigd geraakt.
Station Wesel, 1945, km 101,128 kaart bron: www.wesel.de
Station Wesel
Station Wesel
2013, km 101,128
Station Wesel

Station Wesel

spoorzijde
Station Wesel, 2013, km 101,128 kaart bron: Eigen collectie
Station Wesel
Station Wesel
2013, km 101,128
Station Wesel

Station Wesel

stadszijde
Station Wesel, 2013, km 101,128 kaart bron: Eigen collectie
Station Wesel, 1856 - heden, km 101,128 kaart

Station Wesel in nummers

toon alles/scroll 15.000 17.000 20.000 30.000 34.000 40.000 45.000 51.000 60.000 60.000 68.000 80.000 75.000 85.000 100.000 90.000 102.000 120.000 105.000 119.000 140.000 120.000 136.000 160.000 135.000 153.000 180.000 150.000 170.000 200.000 1870 1880 1890 1900 1910 1920 19301887: 13.445 gulden omzet passagiers en vracht1897: 20.242 gulden omzet passagiers en vracht1907: 28.164 gulden omzet passagiers en vracht1913: 31.877 gulden omzet passagiers en vracht1887: 16.304 aantal passagiers1897: 33.916 aantal passagiers1907: 51.650 aantal passagiers1913: 47.366 aantal passagiers1887: 1.270 ton vracht1897: 2.780 ton vracht1907: 10.266 ton vracht1913: 10.949 ton vracht
1887
13.445
gulden omzet passagiers en vracht (7, p209)
1897
20.242
gulden omzet passagiers en vracht (7, p209)
1907
28.164
gulden omzet passagiers en vracht (7, p209)
1913
31.877
gulden omzet passagiers en vracht (7, p209)
1887
16.304
aantal passagiers (7, p207)
1897
33.916
aantal passagiers (7, p207)
1907
51.650
aantal passagiers (7, p207)
1913
47.366
aantal passagiers (7, p207)
1887
1.270
ton vracht (7, p208)
1897
2.780
ton vracht (7, p208)
1907
10.266
ton vracht (7, p208)
1913
10.949
ton vracht (7, p208)

Kroniek van Station Wesel

toon alles/scroll
20 oktober 1856
Opening (Oberhausen -) Dinslaken - Wesel - Emmerich(2)
Station Wesel
3 juli 1865
Opening havensporen Wesel(1, p27)
Haven Wesel / Historischer Schienenverkehr - Station Wesel
31 december 1874
Opening (Venlo -) Büderich - Wesel(8)
Station Büderich / Blokpost Gest - Station Wesel
1 juli 1878
Opening Wesel - Bocholt (- Winterswijk)(1, p60)
Station Wesel
15 mei 1881
Mailtreinen Vlissingen - Hamburg/Berlijn over het Duits lijntje(9, p38)
Station Boxtel - Station Wesel
1 april 1883
Locomotieven NBDS rijden door tot aan Oberhausen om de mailtreinen tijd te besparen(10, p87)
Station Wesel
25 maart 1885
Tweede mailtreinpaar Vlissingen - Berlijn ingesteld: nachttreinen(10, p88)
Station Boxtel - Station Wesel
1 juni 1888
Mailtreinen Vlissingen - Berlijn verdwijnen van het Duits lijntje(9, p40)
Station Boxtel - Station Wesel
1 december 1892
Mailtreinen Vlissingen - Berlijn terug op het Duits lijntje; NBDS-locomotieven rijden tot Haltern/Oberhausen(9, p41)
Station Boxtel - Station Wesel
1 juni 1897
Mailtreinen Vlissingen - Zuid-Duitsland over het Duits lijntje(11, p69)
Station Boxtel - Station Wesel
1899
Aanleg dubbelspoor Büderich - Wesel voltooid(1, p78)
Station Büderich / Blokpost Gest - Station Wesel
1903
Koopliedentrein Antwerpen - Hamburg ingesteld; met restauratiewagon(9, p48)
Station Boxtel - Station Wesel
1904
Slaapwagons CIWL toegevoegd aan mailtreinen Vlissingen - Hamburg(7, p165)
Station Boxtel - Station Wesel
1905
Slaapwagons CIWL toegevoegd aan mailtreinen Vlissingen - Berlijn(7, p165)
Station Boxtel - Station Wesel
1905
Restauratiewagon in koopliedentrein Antwerpen - Hamburg opgeheven(9, p48)
Station Boxtel - Station Wesel
1907
Slaapwagons CIWL toegevoegd aan mailtreinen Vlissingen - München(7, p165)
Station Boxtel - Station Wesel
1908
Slaapwagons CIWL toegevoegd aan mailtreinen Vlissingen - Dresden(7, p165)
Station Boxtel - Station Wesel
december 1908
Ingebruikname eerste blauwe brabander: loc 30(3, p268)
Station Boxtel - Station Wesel
19 augustus 1909
Babylijkje in kartonnen doos achtergelaten in trein Oberhausen - Vlissingen(12, e21-8-1909)
Station Gennep - Station Wesel
15 oktober 1912
Opening Oberhausen - Spellen - Wesel(2)
Station Wesel
december 1913
Aanvang aanleg tweede spoor Wesel - Haltern(13, e23-12-1913)
Station Wesel
1914
Eerste Wereldoorlog: koopliedentrein Antwerpen - Hamburg opgeheven(9, p49)
Station Boxtel - Station Wesel
28 januari 1914
Ongeval: ontsporing tussen Goch en Wesel; mailtrein uit Berlijn rijdt om en is 1:30 uur vertraagd(9, p52)
Station Goch - Station Wesel
5 augustus 1914
Eerste Wereldoorlog: mailtreinen Vlissingen - Hamburg/Berlijn stilgelegd(9, p47)
Station Boxtel - Station Wesel
9 augustus 1918
Invoer steenkool hervat; elke dag een trein(14, e09-08-1918)
Station Boxtel - Station Wesel
1 juni 1919
Overname exploitatie door de Staatsspoorwegen(3, p194)
Station Boxtel - Station Wesel
25 oktober 1920
Mailtreinen Vlissingen - Berlijn/Frankfurt aM ingevoerd(9, p48)
Station Boxtel - Station Wesel
1922
J.M. Voorhoeve, oud president-directeur NBDS, overleden te Rotterdam(9, p52)
Station Boxtel - Station Wesel
15 november 1922
NBDS failliet(3, p195)
Station Boxtel - Station Wesel
1 juni 1923
Mailtreinen Vlissingen - Hamburg/Berlijn/Leipzig ingesteld(9, p48)
Station Boxtel - Station Wesel
7 oktober 1923
Bezetting Ruhrgebied; mailtreinen verplaatst naar Arnhem - Bentheim(9, p48)
Station Boxtel - Station Wesel
2 januari 1940
Ongeval: aanrijding met vrachtwagen; trein rijdt zonder personeel verder(3, p204)
Station Büderich / Blokpost Gest - Station Wesel
15 februari 1941
Luchtaanval: Blauwe Brabander NS-3508 raakt beschadigd in Vlissingen(15, p160)
Station Boxtel - Station Wesel
15 juni 1942
Gennep - Wesel wordt bediend door Nederlandse locomotieven en personeel van depot Nijmegen(15, p230)
Station Gennep - Station Wesel
10 maart 1945
Stillegging Büderich - Wesel (Rijnbrug opgeblazen)(8)
Station Büderich / Blokpost Gest - Station Wesel
5 november 1945
Station afgebrand(3, p243)
Station Wesel
1956
Formele stillegging goederenvervoer Büderich - Wesel (besluit om de Rijnbrug niet meer te herbouwen)(3, p245)
Station Büderich / Blokpost Gest - Station Wesel

Dienstregelingen

aantal treinen per dag dienstregeling 10 20 30 1870 1880 1890 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980Dienstregeling zomer 1879 (mei 1879): 4 personentreinen per dag.Dienstregeling mei 1880 (15 mei 1880): 3 personentreinen per dag.Dienstregeling zomer 1884 (20 mei 1884): 5 personentreinen per dag.Dienstregeling zomer 1887 (1 juni 1887): 7 personentreinen per dag.Dienstregeling winter 1892 (1 oktober 1892): 5 personentreinen per dag.Dienstregeling zomer 1895 (1 mei 1895): 7 personentreinen per dag.Dienstregeling 1897 (1897): 7 personentreinen per dag.Dienstregeling oktober 1902 (1 oktober 1902): 10 personentreinen per dag.Dienstregeling zomer 1905 (1 mei 1905): 11 personentreinen per dag.Dienstregeling zomer 1910 (1 mei 1910): 9 personentreinen per dag.Dienstregeling zomer 1914 (11 mei 1914): 14 personentreinen per dag.Dienstregeling Eerste Wereldoorlog (21 september 1914): 4 personentreinen per dag.Dienstregeling oktober 1915 (18 oktober 1915): 6 personentreinen per dag.Dienstregeling mei 1916 (1 mei 1916): 6 personentreinen per dag.Dienstregeling november 1919 (november 1919): 4 personentreinen per dag.Dienstregeling zomer 1926 (15 mei 1926): 6 personentreinen per dag.Dienstregeling zomer 1936 (15 mei 1936): 6 personentreinen per dag.Dienstregeling december 1943 (6 december 1943): 9 personentreinen per dag.Dienstregeling juli 1944 (laatste voor de volledige lijn) (3 juli 1944): 6 personentreinen per dag.
Figuur: gemiddeld aantal vertrekkende personen- (blauw) en goederen- (rood) treinen per dag te Station Wesel in de dienstregeling, per dienstregeling.
toon alles/scroll

Dienstregeling zomer 1879 (vanaf mei 1879)

n7 (p)6:45 → Boxtel (10:44)
n8 (p)11:47 → Boxtel (17:10)
n9 (p)17:53 → Boxtel (21:03)
n10 (p)19:19 → Gennep (21:25)

Dienstregeling mei 1880 (vanaf 15 mei 1880)

3 (p)6:45 → Boxtel (10:44)
5 (p)11:45 → Boxtel (16:44)
7 (p)17:53 → Boxtel (21:08)

Dienstregeling zomer 1884 (vanaf 20 mei 1884)

?6 (p)5:40 → Boxtel (15:16)
?4 (p)7:16 → Boxtel (9:58)
?8 (p)14:43 → Boxtel (17:22)
?10 (p)17:42 → Boxtel (19:26)
?12 (p)18:45 → Boxtel (22:15)

Dienstregeling zomer 1887 (vanaf 1 juni 1887)

11 (p)*6:55 → Boxtel (9:02)
3 (p)*7:07 → Boxtel (10:03)
1 (p)*8:20 → Boxtel (18:27)
5 (p)14:35 → Boxtel (17:27)
9 (p)17:42 → Boxtel (19:26)
7 (p)18:08 → Boxtel (22:19)
13 (p)*20:33 → Gennep (22:11)

Dienstregeling winter 1892 (vanaf 1 oktober 1892)

3 (p)6:55 → Boxtel (9:15)
7 (p)10:40 → Boxtel (13:32)
5 (p)14:35 → Boxtel (16:59)
9 (p)17:26 → Boxtel (19:08)
13 (p)*20:14 → Gennep (21:32)

Dienstregeling zomer 1895 (vanaf 1 mei 1895)

11 (p)*7:14 → Boxtel (8:50)
3 (p)7:27 → Gennep (8:43)
7 (p)11:01 → Boxtel (13:30)
5 (p)15:02 → Boxtel (16:59)
15 (p)18:12 → Boxtel (19:42)
9 (p)*20:36 → Boxtel (21:20)
13 (p)*21:15 → Gennep (22:16)

Dienstregeling 1897 (vanaf 1897)

83 (p)7:22 → Boxtel (8:07)
3 (p)7:29 → Boxtel (10:24)
5 (p)11:10 → Boxtel (13:30)
7 (p)14:52 → Boxtel (17:00)
9 (p)18:03 → Boxtel (19:42)
85 (p)20:26 → Boxtel (21:10)
13 (p)20:46 → Gennep (21:41)

Dienstregeling oktober 1902 (vanaf 1 oktober 1902)

61 (p)5:47 → Goch (7:41)
83 (p)7:17 → Boxtel (8:05)
3 (p)*7:28 → Boxtel (10:12)
5 (p)*11:14 → Boxtel (13:40)
7 (p)*14:52 → Boxtel (17:02)
9 (p)17:54 → Boxtel (19:42)
11 (p)*18:34 → Gennep (19:40)
D85a (p)19:56 → Boxtel (20:49)
D85b (p)20:22 → Boxtel (21:14)
13 (p)20:44 → Goch (22:02)

Dienstregeling zomer 1905 (vanaf 1 mei 1905)

61 (p)5:45 → Goch (7:39)
83 (p)7:17 → Boxtel (8:05)
3 (p)7:28 → Boxtel (10:12)
5 (p)10:59 → Boxtel (13:50)
7 (p)14:49 → Boxtel (16:56)
15 (p)16:13 → Boxtel (17:05)
9 (p)16:33 → Gennep (19:40)
11 (p)18:24 → Boxtel (20:36)
D85a (p)19:52 → Boxtel (20:49)
D85b (p)20:22 → Boxtel (21:14)
13 (p)20:48 → Goch (22:04)

Dienstregeling zomer 1910 (vanaf 1 mei 1910)

d183 (p)6:56 → Boxtel (8:14)
3 (p)7:01 → Boxtel (10:32)
d83 (p)7:27 → Boxtel (8:35)
5 (p)10:59 → Boxtel (14:12)
7 (p)14:49 → Boxtel (17:14)
15 (p)16:15 → Boxtel (17:23)
11 (p)18:20 → Boxtel (20:53)
d185 (p)20:20 → Boxtel (21:33)
13 (p)20:48 → Gennep (21:51)

Dienstregeling zomer 1914 (vanaf 11 mei 1914)

D1290:09 → Altona Hbf. (6:50) / Berlin Ost (8:12)
D1286:55 → Vlissingen (10:20)
3 (p)7:03 → Boxtel (10:28)
D857:28 → Vlissingen (10:45)
D1159:34 → Essen (10:23) / Altona Hbf. (15:10) / Berlin Ost (17:09) / Wien (7:22 +1)
5 (p)10:55 → Boxtel (14:12)
7 (p)14:49 → Boxtel (17:14)
19616:15 → Brussel-Noord (19:53)
3717:50 → Vlissingen (22:59)
19918:29 → Altona Hbf. (0:30 +1)
11 (p)18:40 → Boxtel (21:30)
D11620:26 → Vlissingen (23:38)
13 (p)20:53 → Gennep (22:02)
D8623:46 → Nürnberg (11:27 +1) / Wien (21:36 +1)

Dienstregeling Eerste Wereldoorlog (vanaf 21 september 1914)

23 (p)2:43 → Goch (5:22)
31 (p)4:43 → Goch (7:00)
59 (p)11:43 → Goch (14:00)
11 (p)23:43 → Goch (2:00 +1)

Dienstregeling oktober 1915 (vanaf 18 oktober 1915)

3 (p)7:03 → Boxtel (11:23)
5 (p)10:55 → Boxtel (14:12)
7 (p)14:49 → Boxtel (18:07)
116 (p)*17:07 → Boxtel (19:32)
11 (p)18:34 → Gennep (20:13)
13 (p)20:06 → Goch (21:10)

Dienstregeling mei 1916 (vanaf 1 mei 1916)

3 (p)7:03 → Boxtel (11:23)
5 (p)10:55 → Boxtel (14:12)
7 (p)14:49 → Boxtel (18:07)
116 (p)*16:15 → Boxtel (19:32)
11 (p)18:34 → Gennep (20:13)
13 (p)20:06 → Goch (21:10)

Dienstregeling november 1919 (vanaf november 1919)

1172 (p)8:00 → Gennep (9:59)
1174 (p)*11:50 → Gennep (13:33)
1176 (p)14:16 → Gennep (16:49)
1178 (p)17:30 → Gennep (19:19)

Dienstregeling zomer 1926 (vanaf 15 mei 1926)

1170 (p)6:11 → Gennep (8:12)
1172 (p)9:36 → Gennep (11:55)
1184 (p)12:59 → Goch (14:14)
1176 (p)15:29 → Gennep (17:42)
1182 (p)19:34 → Gennep (21:52)
1166 (p)21:12 → Goch (22:26)

Dienstregeling zomer 1936 (vanaf 15 mei 1936)

1172 (p)6:11 → Goch (7:08)
1174 (p)9:47 → Goch (10:45)
1176 (p)13:27 → Goch (14:23)
1178 (p)15:41 → Goch (16:40)
1180 (p)*18:34 → Goch (19:31)
1182 (p)20:16 → Goch (21:09)

Dienstregeling december 1943 (vanaf 6 december 1943)

3962w (p)5:56 → Gennep (7:43)
3962 (p)5:56 → Goch (7:00)
3968 (p)9:37 → Goch (10:42)
3970s (p)*13:20 → Gennep (15:03)
3970 (p)*13:20 → Hassum (14:37)
3972z (p)*15:56 → Goch (16:57)
3972w (p)*15:56 → Gennep (17:56)
3978 (p)*18:45 → Gennep (20:38)
3980 (p)20:42 → Gennep (22:15)

Dienstregeling juli 1944 (laatste voor de volledige lijn) (vanaf 3 juli 1944)

3962 (p)5:56 → Goch (7:00)
3968 (p)9:40 → Goch (10:45)
3970 (p)13:20 → Gennep (15:03)
3972 (p)15:56 → Goch (16:57)
3978 (p)*18:45 → Gennep (20:38)
3980 (p)20:42 → Gennep (22:15)

Bronvermelding

1Rolf Swoboda: Venloer Bahn, Haltern - Wesel - Venlo. ISBN 9783941712041, pagina's 22, 25, 27, 58, 60, 78
2home.arcor.de, -, -, -
3Vincent Freriks, Hans Schlieper: De Noord-Brabantsch-Duitsche Spoorweg-Maatschappij, De Vlissinger Postroute. ISBN 9789071513657, pagina's 194, 195, 204, 243, 245, 268
4NBDS gedenkboek
5www.wesel.de, -
6Eigen collectie
7Jürgen Becks, Stefan Ebenfeld: Eisenbahnen am Niederrhein. ISBN 3924380759, pagina's 165, 207, 208, 209
8nrwbahnarchiv.bplaced.net, -, -
9150 jaar op de rails, NVBS, H.G. Hesselink, pagina's 38, 40, 41, 47, 48, 49, 52
10Hans Schlieper, Vincent Freriks: Die Nordbrabant-Deutsche Eisenbahn: Boxteler Bahn. ISBN 9783937189796, pagina's 87, 88
11Gennep en de Noord-Brabants Duitse Spoorweg mij. - Een brok oude spoorwegromantiek, H.J. Donker, pagina 69
12Het Nieuws van den Dag, editie 21-8-1909
13Tilburgsche Courant, editie 23-12-1913
14Rotterdamsch Nieuwsblad, editie 09-08-1918
15C. Huurman: Het Spoorwegbedrijf In Oorlogstijd, 1939-'45. ISBN 9789071513404, pagina's 160, 230